สถานการณ์ต่างประเทศ

นายโดนัลด์ ทรัมป์ ว่าที่ประธานาธิบดีสหรัฐประกาศว่า จะขึ้นภาษีกับสินค้านำเข้าทุกรายการจากประเทศคู่ค้าใหญ่ที่สุด 3 ประเทศ ประกอบด้วยแคนาดา เม็กซิโกและจีน ทันทีที่เข้ารับตำแหน่งในวันที่ 20 มกราคม 2568

นายทรัมป์โพสต์ในทรูธโซเชียล (Truth Social) ซึ่งเป็นสื่อสังคมออนไลน์ของเขาว่า หนึ่งในคำสั่งบริหารที่เขาจะลงนามในวันที่ 20 มกราคม คือ การเก็บภาษีร้อยละ 25 กับสินค้านำเข้าทุกรายการจากแคนาดาและเม็กซิโก จนกว่า 2 ประเทศนี้จะแก้ไขปัญหายาเสพติดโดยเฉพาะเฟนทานิล และปัญหาผู้เข้าเมืองผิดกฎหมายหลั่งไหลเข้าสหรัฐ ซึ่งเป็นปัญหายืดเยื้อยาวนาน นอกจากนี้ยังจะขึ้นภาษีกับสินค้านำเข้าทุกรายการจากจีนอีกร้อยละ 10 เพิ่มเติมจากภาษีที่เรียกเก็บเพิ่มเติมอยู่แล้ว จนกว่าจีนจะหยุดยั้งยาเสพติดที่ทะลักเข้าสหรัฐผ่านทางเม็กซิโก

ข้อมูลในปี 2566 ระบุว่า สินค้าส่งออกของแคนาดาและเม็กซิโกส่งไปยังสหรัฐมากถึงร้อยละ 75 และ 83 ตามลำดับ การที่ทรัมป์จะเก็บภาษีกับทั้ง 2 ประเทศนี้จะเป็นการละเมิดข้อตกลงสหรัฐ-เม็กซิโก-แคนาดา (USMCA) ที่เขาเป็นผู้ลงนามและมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม 2563 แทนข้อตกลงเขตการค้าเสรีอเมริกาเหนือหรือนาฟตา (NAFTA) ที่ใช้มาตั้งแต่ปี 2537

แวดวงนักเศรษฐศาสตร์ให้ความเห็นว่า แผนการขึ้นภาษีตามที่ทรัมป์เคยประกาศไว้ในระหว่างการหาเสียงจะทำให้อัตราภาษีนำเข้าของสหรัฐกลับไปสูงมากเหมือนช่วงคริสต์ทศวรรษ 1930 ที่เป็นช่วงเศรษฐกิจตกต่ำครั้งใหญ่ (Great Depression) ซึ่งจะทำให้เงินเฟ้อพุ่งสูง การค้าสหรัฐ-จีนล่มสลาย เกิดการตอบโต้กัน และห่วงโซ่อุปทานปั่นป่วนหนัก